جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین بار دیگر شدت گرفته است. این بار، تمرکز بر مواد معدنی کمیاب (Rare Earths) است؛ عناصری کلیدی برای فناوری‌های پیشرفته و صنایع دفاعی در سطح جهانی.

چین اخیراً اعلام کرده است که محدودیت‌های جدیدی را بر صادرات این مواد اعمال خواهد کرد. این اقدام با واکنش تند ایالات متحده مواجه شده و نگرانی‌هایی را در مورد زنجیره تامین جهانی ایجاد کرده است.

مواد معدنی کمیاب چیستند؟

مواد معدنی کمیاب شامل ۱۷ عنصر فلزی خاص در جدول تناوبی هستند، از جمله اسکاندیوم، ایتریم و گروه لانتانیدها.

اگرچه این عناصر به وفور در پوسته زمین یافت می‌شوند، استخراج و فرآوری آن‌ها بسیار پرهزینه، پیچیده و مخرب برای محیط زیست است.

مواد معدنی کمیاب در طیف گسترده‌ای از فناوری‌های مدرن کاربرد دارند:

• گوشی‌های هوشمند، تلویزیون‌های LED و توربین‌های بادی
• باتری‌های خودروهای برقی و دستگاه‌های MRI
• صنایع نظامی (جنگنده‌ها، موشک‌ها، زیردریایی‌ها، ماهواره‌ها و سامانه‌های لیزری)

چین نقش مهمی در تولید و فرآوری این مواد دارد. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، چین بیشترین سهم را در تولید و فرآوری مواد معدنی کمیاب در جهان دارد.

مواد معدنی کمیاب به دو دسته “سبک” و “سنگین” تقسیم می‌شوند. نوع سنگین نادرتر است و فرآوری آن نیازمند فناوری‌های خاصی است.

به نظر می‌رسد که چین از این مواد به عنوان ابزاری در جنگ تجاری استفاده می‌کند. محدودیت‌های اخیر شامل افزودن چندین عنصر جدید به فهرست صادرات کنترل‌شده است و صادرات فناوری‌های مرتبط نیز نیازمند مجوز خواهد بود.

ایالات متحده به شدت به واردات این مواد از چین وابسته است. بر اساس داده‌های سازمان زمین‌شناسی آمریکا، بخش قابل توجهی از واردات مواد معدنی کمیاب و ترکیبات آن از چین انجام می‌شود.

تشدید محدودیت‌ها از سوی چین می‌تواند زنجیره تأمین جهانی فناوری‌های پیشرفته و صنایع دفاعی را با مشکل مواجه کند.

در مقابل، ایالات متحده در تلاش است تا با سرمایه‌گذاری در استخراج داخلی و همکاری با متحدان خود، وابستگی خود به چین را کاهش دهد.